Kızılcık: Doğadan Gelen Mayhoş ve Şifalı Bir Hazine
Eylül, sonbaharın en göz alıcı ayıdır ve bu ayın kırmızı tacı kızılcık, farklı bölgelerde eğren, ergen, kiran, kızılcık kirazı ve kiren gibi isimlerle anılmaktadır. Yalnızca eylül ve ekim aylarında taze olarak bulunabilen kızılcık, dört mevsim boyunca tüketilebilmesi için reçel, marmelat ve tarhana gibi lezzetli ürünlere dönüştürülür.
Zeytin büyüklüğündeki kızılcık, kendine özgü bir lezzet profiline ve hafif mayhoş bir tat içerir. Meyvenin ekşi tadı bazıları tarafından tercih edilmese de, sağlık açısından sunduğu birçok fayda nedeniyle tüketilmesi önerilir. Sadece meyvesi değil, aynı zamanda kızılcık ağacının gövdesi, kökü, yaprağı ve kabuğu da sağlığa faydalı bileşenler içerir.
Asırlar öncesine dayanan kızılcık, Doğu Avrupa, Anadolu ve Asya kültürlerine aittir. Bu nadir ve doğal bir besin, dünyanın birçok yerinde bilinmemektedir. Kızılcık bitkisi Yunanistan, Sırbistan, Moldova, Bulgaristan, Hırvatistan ve Türkiye gibi bölgelerde yetişir.
Kızılcık Nedir? Çeşitleri Nelerdir?
- Geçmişi çok eskilere dayanan ancak pek bilinmeyen kızılcık, sonbaharın en faydalı meyvelerinden biridir ve kırmızı rengiyle dikkat çeker.
- Yüksek lif içeriğine sahip, etli ve sulu bir meyvedir.
- K, E, C, A vitaminleri ile B grubu vitaminleri (tiamin, riboflavin ve piridoksin) açısından zengindir.
- Sodyum ve potasyum kaynağıdır.
- Ayrıca manganez, bakır, demir ve kalsiyum minerallerini içerir.
- İçeriğindeki melatonin hormonuyla dikkat çeker.
- Fruktoz, glikoz, müsilajlı maddeler, flavonoidler, sitrik ve malik asit içerir.
- Yaklaşık olarak dünya genelinde 50'den fazla kızılcık türü bulunmaktadır.
- Türkiye'ye özgü olan yabani kızılcık otu, C. Sanguinea L. türü olarak bilinir.
Kızılcık Faydaları Nelerdir?
- Kan basıncını dengeleyerek yüksek tansiyonu önler.
- Kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucu etkiye sahiptir.
- Şeker hastalığı ile olumlu bir ilişkisi vardır ve diyabeti önleyebilir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücudu hastalıklara karşı korur.
- Antioksidan içeriği, zararlı maddelerin atılmasını kolaylaştırır.
- Melatonin hormonu içeriği, uykusuzluk problemlerini önler ve uyku düzenini düzenler.
- Diş etlerini koruyucu bir tabaka oluşturarak diş sağlığını iyileştirir.
- İltihapları azaltır, yaraların iyileşme sürecini hızlandırır.
- Kanser hücrelerinin oluşumunu engeller.
- Sindirim problemlerini hafifletir ve mide rahatsızlıklarına karşı yardımcı olur.
- Cilde faydalıdır, antioksidan içeriği cildin yaşlanma etkilerini azaltır.
- Böbrek taşı oluşumunu engeller.
- Zayıflamaya yardımcı olabilir, yüksek lif içeriği tokluk hissi yaratır ve metabolizmayı hızlandırır.
Kızılcık Nerede Yetişir? Ne Zaman Olur?
- Kızılcık ağacı 4-8 metre uzunluğundadır ve pembemsi gri küçük pullarla kaplıdır.
- Kızılcık yaprağı, belirgin damarlara sahip, kısa saplı ve parlak yeşil renkte olup sonbaharda kızıla dönüşür.
- Mart-mayıs aylarında çiçek verir ve ağustos-eylül aylarında meyve olgunlaşır.
- Kızılcık ağacı, -25 derece soğuğa dayanıklı olup, nemli, güneşli ve kireçli toprakları tercih eder.
- Türkiye'nin birçok bölgesinde, Trabzon, Tekirdağ, Kütahya, Kahramanmaraş, İstanbul, İçel, Isparta, Erzurum, Çorum, Bursa, Bolu, Artvin, Antalya ve Ankara gibi, yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Kızılcık Nasıl Kurutulur?
- Güneş Işığında Kurutma: Kızılcıklar toplanır ve yıkanır. Kuru bir bez branda üzerine serilerek güneşe bırakılır. Sabah, öğle ve akşam karıştırılarak bir hafta boyunca kurumaya bırakılır. Kuruyan kızılcıklar saklama kaplarına alınarak muhafaza edilir.. Kızılcıklar toplanır ve yıkanır.. Kuru bir bez branda üzerine serilerek güneşe bırakılır.. Sabah, öğle ve akşam karıştırılarak bir hafta boyunca kurumaya bırakılır.. Kuruyan kızılcıklar saklama kaplarına alınarak muhafaza edilir.
Fırında Kurutma: Kızılcıklar yıkanır ve kaynar suya batırılır. Kabukları çıktıktan sonra fırın tepsisine dizilir.175 derece sıcaklıktaki fırında kısa bir süre kurutulur.. Kızılcıklar yıkanır ve kaynar suya batırılır.. Kabukları çıktıktan sonra fırın tepsisine dizilir.. 175 derece sıcaklıktaki fırında kısa bir süre kurutulur.
Kızılcık Zayıflatır Mı?
- Yüksek lif içeriği ve düşük kalorisi sayesinde kızılcık, zayıflamaya yardımcı olabilir.
- Tokluk hissi yaratır ve metabolizmayı hızlandırıcı etkiye sahiptir.
- Yağ yakımını destekler ve vücuttaki toksinlerin atılmasını hızlandırabilir.
- Kızılcık suyu, zayıflama diyetlerinde etkili olabilir.
Kızılcık Nerede Satılır?
- Yerel pazarlarda genellikle eylül ve ekim aylarında taze kızılcık bulunabilir.
- Organik ürün mağazaları, aktarlar, büyük marketler ve internet üzerinden kızılcık reçeli, marmelatı, kuru kızılcık gibi ürünleri satın alabilirsiniz.
